Ik heb door de jaren heen verschillende schrijfwijzes gezien, de een nog vager dan de andere; bijvoorbeeld ‘bhaithak’ of ‘ghana’. In het Hindi schrijf je बैठक गाना en daarbij is de correcte internationale schrijfwijze ‘baithak gana’, wat vertaald naar:
- baithak betekent zitting
- gana betekent zingen
Dus niet “zittend zingen’, maar ‘zitting waar gezongen wordt’.
Waar komt Baithak Gana vandaan?
Baithak Gana vindt zijn oorsprong in India, onder de noemer Indiase volksmuziek. Indiase volksmuziek kent vele aspecten en is in elke uithoek van India in vrijwel een andere taal terug te vinden. Thema’s zoals geboorte en de daarbij gezongen liederen zijn vrijwel universeel. Tussen 1800 en 1900 reisden velen van Indiase afkomst naar diverse delen van de wereld met het oog op een beter toekomst, denk hierbij aan Mauritius, Fiji, Zuid-Afrika, Caraïben (Suriname, Guyana, Trinidad etc.) De daaropvolgende generaties van Indiase afkomst zijn verder gereisd naar onder andere Amerika en, net zoals mijn familie, Nederland. Vooral voor en na de onafhankelijkheid van Suriname, zijn veel Surinaamse Indiërs (Hindoestanen) naar Nederland gereisd.
Je kunt je voorstellen dat als je jarenlang ergens woont, dat je elementen overneemt die invloed hebben op de taal, cultuur en ethiek. Zelfs het eten maakt een verandering mee: denk aan masala doks met Madam Jeanette. Masala is een mengsel van kruiden meegekomen vanuit India, terwijl Madam Jeanette een peper is die van origine in Suriname voorkomt. Anno 2025 is de masala doks niet weg te denken uit de Hindoestaanse keuken. In de Baithak Gana hebben we ook Madam Jeanette toegevoegd, maar niet letterlijk natuurlijk!
Welk invloed heeft Suriname gehad op Baithak Gana?
Suriname is een grote smeltkroes van diverse culturen, die invloed hebben op elkaar en dat zie je ook terug in de Baithak Gana. Leenwoorden uit het Sranang tongo, Nederlands en Engels die in de Baithak Gana bezongen worden. Het toevoegen van de bongo aan de ensemble en de invloeden van Caraïbische ritmes. De Indiase volksmuziek heeft in Suriname een unieke vorm gekregen. Hierbij is ook de nadruk voornamelijk gaan liggen op de vermakelijke chutney muziek en is door de jaren heen wat kennis en kunde van de Indiase volksmuziek vergaan.
Hoe gaat het nu met Baithak Gana?
Wereldwijd, maar voornamelijk in Nederland zijn er verschillende groepen en artiesten die zich bezighouden met Baithak Gana. Helaas is het aantal schrijvers en componisten op een hand te tellen en worden voornamelijk oude liederen gecoverd. Na een periode van meer dan 150 jaar aan veranderingen in de Baithak Gana, zijn we bij een trend punt beland, waarbij mainstream artiesten woorden verkeerd uitspreken en er vrijwel geen originele liederen meer gemaakt worden. Ondanks deze trend, zijn er gelukkig Baithak Gana artiesten die hun eigen muziek schrijven, componeren en uitbrengen.
Hoe de Baithak Gana zich de aankomende jaren zal ontwikkelen, is de vraag die de aankomende generaties zullen beantwoorden. Ik hoop van harte dat de aankomende generatie de taal macht wordt en de kennis en kunde opdoet om hun verhaal te vertalen naar nieuwe Baithak Gana muziek.